Lao động người châu Phi đang dần trở thành một lựa chọn mới mẻ nhưng ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM. Với sức khỏe tốt, chăm chỉ và mức chi phí hợp lý, họ được nhiều người thuê cho các công việc thời vụ, tay chân. Vậy làm sao để thuê, chi phí thế nào và cần lưu ý gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dịch vụ cung ứng lao động châu Phi – từ thực tế đến kinh nghiệm thuê hiệu quả.
1. Tổng quan về lao động châu Phi tại Việt Nam
Trong vài năm trở lại đây, số lượng người châu Phi đến Việt Nam ngày càng tăng, đặc biệt tập trung ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. Phần lớn họ mang quốc tịch Nigeria, Ghana, Somali… và ban đầu thường sang Việt Nam với mục đích du lịch kết hợp tìm kiếm cơ hội việc làm, chủ yếu là giảng dạy tiếng Anh.
Tuy nhiên, không phải ai cũng tìm được công việc như mong muốn, nên nhiều người đã chuyển sang làm các công việc phổ thông như bê vác, dọn dẹp, sơn sửa nhà cửa, trông trẻ hay giúp việc theo giờ. Họ thường sống tập trung tại các khu trọ giá rẻ – hình thành nên những “xóm lao động châu Phi” với đời sống sinh hoạt khép kín, hỗ trợ nhau tìm việc qua các mối quan hệ hoặc chủ nhà giới thiệu.
Dù gặp không ít rào cản về ngôn ngữ và thủ tục pháp lý, nhưng chính sự chăm chỉ, sức khỏe tốt và khả năng giao tiếp tiếng Anh của họ đã giúp nhóm lao động này dần khẳng định được chỗ đứng riêng trong thị trường lao động phổ thông tại Việt Nam.
2. Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng lao động người châu Phi
Việc thuê lao động người châu Phi đang dần trở thành lựa chọn của nhiều gia đình và cơ sở kinh doanh nhỏ tại Việt Nam. Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ nguồn nhân lực nào khác, nhóm lao động này có những điểm mạnh riêng và cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Hiểu rõ cả hai mặt sẽ giúp người sử dụng lao động đưa ra quyết định phù hợp với nhu cầu thực tế.
2.1. Ưu điểm
- Sức khỏe tốt, phù hợp với công việc nặng: Nhiều người lao động châu Phi có thể lực vượt trội, dễ dàng đảm nhận các công việc cần sức bền như bê vác, dọn dẹp sau bão lũ, đào đất, vận chuyển hàng hóa…
- Chăm chỉ, chịu khó: Họ thường rất siêng năng, sẵn sàng làm nhiều giờ và ít kén chọn công việc. Một số người còn chủ động học tiếng Việt để thuận tiện hơn trong quá trình làm việc.
- Mức chi phí thuê hợp lý: So với mặt bằng giá thuê lao động Việt Nam, người châu Phi thường chấp nhận mức thù lao thấp hơn từ 20 tới 40%, nhất là với các công việc thời vụ.
- Giao tiếp tiếng Anh tốt: Với những ai có nhu cầu thuê người hỗ trợ trong môi trường quốc tế hoặc cho con tiếp xúc ngoại ngữ, lao động người châu Phi có thể đáp ứng được một phần nhu cầu này.
2.2. Nhược điểm
- Rào cản ngôn ngữ và văn hóa: Không phải ai cũng nói được tiếng Việt, và sự khác biệt văn hóa đôi khi khiến giao tiếp hoặc hợp tác ban đầu gặp khó khăn.
- Không ổn định lâu dài: Đa số làm việc theo thời vụ, không có ý định gắn bó lâu dài, dễ thay đổi chỗ ở hoặc quay về nước bất kỳ lúc nào.
- Tình trạng pháp lý phức tạp: Nhiều trường hợp không có giấy phép lao động hợp lệ, tiềm ẩn rủi ro nếu xảy ra tranh chấp hoặc kiểm tra hành chính.
Bài viết liên quan: Tuyển bảo vệ lớn tuổi tại Hà Nội – Việc làm ổn định, lương cao
3. Chi phí thuê lao động châu Phi
Trước khi quyết định thuê, điều nhiều người quan tâm nhất chính là mức chi phí. Lao động người châu Phi hiện được đánh giá là có mức giá hợp lý, đặc biệt với các công việc thời vụ hoặc cần sức lao động cao.
Tùy theo tính chất và độ nặng nhẹ của công việc, mức giá thuê có thể dao động như sau:
- Công việc đơn giản (lau dọn nhà cửa, quét sơn, chăm cây, làm vườn): khoảng 60.000 – 80.000 đồng/giờ.
- Công việc nặng (bê vác, dọn dẹp sau thiên tai, khuân vác hàng hóa, đào đất): từ 90.000 – 150.000 đồng/giờ.
- Công việc có yêu cầu kỹ năng tiếng Anh (gia sư ngoại ngữ, trò chuyện cùng trẻ): có thể cao hơn, tùy mức độ thỏa thuận.
Một số người thuê cho biết, lao động châu Phi thường sẵn sàng làm việc với mức giá thấp hơn mặt bằng chung của lao động Việt Nam, đặc biệt là với các công việc thời vụ. Đây cũng chính là lý do khiến nhiều người cân nhắc lựa chọn nhóm lao động này để tiết kiệm chi phí.
4. Làm thế nào để thuê lao động châu Phi?
Nếu bạn đang có nhu cầu tìm người châu Phi để thuê làm việc, có thể tham khảo một số cách sau đây. Tuy chưa có hệ thống dịch vụ chuyên nghiệp rộng khắp, nhưng nhiều người đã thuê thành công thông qua các kênh sau:
4.1. Qua giới thiệu của người quen hoặc chủ nhà trọ
Các “xóm lao động châu Phi” thường có người trung gian (chủ nhà, người thuê trọ lâu năm) làm cầu nối giữa người cần việc và người thuê. Đây là cách phổ biến, dễ thương lượng và ít chi phí môi giới.
4.2. Mạng xã hội và các nhóm cộng đồng
Facebook, Zalo hiện có nhiều nhóm cộng đồng người nước ngoài sinh sống tại Hà Nội, TP.HCM. Bạn có thể đăng tin hoặc nhờ giới thiệu trong các nhóm như “African community in Hanoi”, “Jobs for foreigners in Saigon”…
4.3. Trung tâm ngoại ngữ hoặc khu vực có người châu Phi sinh sống
Một số người từng có kinh nghiệm dạy tiếng Anh nên bạn có thể tìm họ qua các trung tâm ngoại ngữ, quán cà phê có người nước ngoài hoặc khu vực như Nhật Tân, Tứ Liên (Hà Nội).
4.4. Dịch vụ cung ứng lao động (nếu có)
Hiện chưa phổ biến, nhưng ở một số nơi có thể xuất hiện các đơn vị cá nhân nhận kết nối hoặc gom nhóm lao động theo yêu cầu. Tuy nhiên, cần xác minh độ uy tín nếu thuê qua kênh này.
5. Những lưu ý khi thuê lao động người châu Phi
Việc thuê người lao động châu Phi có thể mang lại hiệu quả rõ rệt nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng và có cách làm phù hợp. Dưới đây là một số điểm quan trọng bạn nên ghi nhớ:
5.1. Kiểm tra giấy tờ tùy thân cơ bản
Hãy chắc chắn rằng người lao động có hộ chiếu còn thời hạn và visa hợp pháp. Tránh sử dụng lao động không rõ lai lịch hoặc đang trong tình trạng lưu trú bất hợp pháp, vì có thể gây rắc rối nếu bị kiểm tra hành chính.
5.2. Thỏa thuận rõ ràng từ đầu
Nêu cụ thể công việc, thời gian làm, địa điểm, mức thù lao và hình thức thanh toán trước khi bắt đầu. Nếu thuê theo ngày hoặc dài ngày, có thể viết giấy thỏa thuận ngắn gọn để đôi bên yên tâm hơn.
5.3. Giao tiếp đơn giản, dễ hiểu
Nếu bạn không nói tiếng Anh, hãy dùng những câu đơn giản, minh họa bằng hành động hoặc hình ảnh. Một số người châu Phi có thể hiểu tiếng Việt cơ bản nhưng vẫn nên dùng ngôn ngữ dễ hiểu nhất có thể.
5.4. Quan tâm và đối xử công bằng
Họ là người lao động xa quê, nên nếu được đối xử tử tế, họ sẽ làm việc có trách nhiệm và gắn bó hơn. Đừng quên cung cấp nước uống, chỗ nghỉ giữa giờ hoặc bữa ăn nếu làm trong nhiều giờ liên tục.
5.5. Lưu ý về phản ứng của hàng xóm xung quanh
Một số người dân vẫn có định kiến hoặc e ngại với người châu Phi. Bạn nên nhẹ nhàng giải thích để tạo sự thông cảm và tránh hiểu lầm không đáng có.
6. Lời kết
Lao động châu Phi đang trở thành một nguồn nhân lực linh hoạt và hữu ích trong bối cảnh nhu cầu thuê lao động thời vụ, tay chân tại các đô thị lớn ngày càng tăng. Với sức khỏe tốt, tinh thần làm việc nghiêm túc và mức chi phí hợp lý, họ là lựa chọn đáng cân nhắc cho nhiều hộ gia đình và cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ.
Tuy nhiên, để quá trình thuê – sử dụng lao động diễn ra suôn sẻ, bạn cần tìm hiểu kỹ lưỡng, có thỏa thuận rõ ràng và đảm bảo yếu tố pháp lý tối thiểu. Việc ứng xử tử tế, công bằng và tôn trọng lẫn nhau không chỉ giúp bạn có được người lao động tốt mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng đa văn hóa hòa nhập, bền vững.